موضوع مشاوره ای امروز در مورد راهکارهای برطرف کردن شک در بین دو گزینه در سوالات تستی کنکور سراسری و آزمون های آزمایشی و تله های تستی می باشد .
در این پست راجع به اینکه در صورتی که با سوالات و تست هایی در کنکور سراسری و آزمون های ازمایشی مواجه شدیم که بین دو یا چند گزینه در پاسخ به سوالات دچار شک شدیم چگونه با این سوالات برخورد نماییم تا به پاسخ صحیح برسیم و چگونه از تله های تستی که ممکن است در این سوالات باشد آگاه شویم . یکسری از دانش آموزان هستند که در درس خاصی شک می کنن مثلا دانش آموز در درسی که خوب مطالعه کرده و تست های زیادی انجام داده یا دانش آموز دیگری یادگیریش ناقص بوده مثلا در درس زیست شناسی بین تمامی گزینه ها و تمامی سوال ها شک می کند و در برخورد با هر سوالی در بین چند گزینه به دام میفته .شک در پاسخ دادن به سوالات تستی در کنکور سراسری و آزمون های آزمایشی مختلف به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود :1) شک های نسبی 2) شک های مطلق تقسیم بندی می شوند .
شک مطلق شامل چه مواردی می شود. در شک مطلق ما هیچ ایده ای در ارتباط با موضوع سوال مطرح شده نداریم و ما بین هست و نیست شک می کنیم بین دو گزینه که پاسخ آنها مثلا 1 و ½ است شک می کنیم این دسته از شک ها معمولا در درس های محاسباتی اتفاق میفتد مثلا در درسهای ریاضی و فیزیک که دانش آموزهیچ ایده و نظری در ارتباط اینکه بخاد حتی با یک احتمال کوچک پاسخ سوال را در بین دو گزینه تشخیص دهد چون هیچ ایده ای ندارد و دقیقا دوتا شک هستش هرکدام از آنها ما رابه هیچ عنوان کمک نمیکنه برای پاسخ گویی به آن سوال . پس به این دسته شک ها میگوییم شک های مطلق که در درس های اختصاصی و مخصوصا درس های تحلیلی در ارتباط با مسائل محاسباتی اتفاق میفتد یعنی در سوالاتی مانند استیوکیومتری ، مسائل ژنتیک ، فیزیک ، ریاضی .
معمولا ما پیشنهادی که به این دسته شک در سوالات و گزینه ها به دانش آموز می کنیم این است که این دسته از شک ها پاسخ ندهند . چون اساسا این شک ها پایه و اساس علمی ندارند و دانش اموز و داوطلب کنکور در سر جلسه کنکور اذیت میکنند و گاهی اوقات میبینیم دانش آموز بعد از زدن اون گزینه حتی به درسهای بعدی هم که میره باز هم در فکر پاسخ به ان سوال است و در واقع در پاسخ گویی به سوالات سایر دروس نیس تاثیر می گزارد. مثلا دانش آموز یک سوالی را در درس ریاضی به صورت شک دار پاسخ داده و از جوابش مطمئن نیست و میره سراغ درس زیست شناسی خوب ما در زیست شناسی متوجه می شویم که دانش آموز مدام در ارتباط با آن گزینه و آن سوال فکرهایی را میکنه همش در ذهنش این مورد تکرار میشه نکنه این سوال رو اشتباه جواب داده باشم نکنه من غلط زده باشم نکنه شک دار زده باشم نکنه اون سوال درست نباشه کنه من نمره منفی بگیرم کنه ترازم کم بشه و همین موضوع باعث بشه سطح اضطراب ما بره بالا و باعث میشه تمرکز ما از بین برود و میبینیم کل آزمون ما به فکر اون چند تا سوالی که شک دار جواب دادیم هستش . ماپیشنهاد می کنیم این دسته از این سوالات را پاسخ ندهید.
و اما دسته دوم شک های وسواسی و نسبی هستند . شک های نسبی و وسواسی معمولا به دوعلت اتفاق میفتد اولین علت این است که تسلط ما روی درس مورد نظر بشدت بالا هست و این موضوع باعث وسواس ما روی گزینه ها می شود . دسته دوم و علت دوم این هستش که ما روی اون قسمت تسلط کافی نداریم و یادگیری های ناقص ما بسیار زیاد است . خوب این دسته از شک ها معمولا در درس های عمومی و قسمت های مفهومی و درس های تحلیلی مثل زیست شناسی رخ می دهد . پیشنهادی که ما برای این دسته از شک ها داریم این است که دانش آموز به اولین شکش پاسخ بده یعنی دانش آموز بیاد بین دو تا گزینه توی تست قرابت معنایی شک میکنه که یک درس عمومی هستش به اولین شکش پاسخ بده چون معمولا اولین شکش درست ترین شک است و معمولا به پاسخ درست ختم میشه و شک های دوم و سوم ما معمولا شک های است که فرد وارد فاز وسواس گونه میشه یعنی دانش آموز حس میکنه این هم درست باشه چون یک نکته بسیار ریزی ممکن توی این سوال باشه توی این گزینه باشه که ممکن این جواب باشه ولی گزینه اولی که بهش شک کرده بودش مثلا 90درصددرست هستش ممکن 10درصد غلط باشه ولی گزینه دوم 5 درصد احتمال داره درست باشه و دانش آموز بین این دوتا گزینه هی میره هی میاد و نمیدونه کدام گزینه را پاسخ بده
پیشنهاد ما این است که اولین شک را پاسخ بده و حتما اون سوالی که در پاسخش در جلسه ازمون دچار شک شده در خونه بررسی کنه و ببینه اولا چرا شک کرده و دوما شکی که کرده آیا پاسخ درست بوده یا نبوده این خیلی برای ما مهم هستش که ما بدونیم دلایل شک ما چه چیزی هستش . اولین راهکاری که گفته شد اینه که بخواین اولین شک را پاسخ بدید و یک نکته ای دیگه ای هم که می تونید رعایت بکنید و پیشگیری بکنید از این مورد این هستش که دانش آموز بخاد بیاد از این شرایط آزمون را در منزل واسه ی خودش شبیه سازی بکنه یعنی دانش آموز بیاد قبل از آزمون ،آزمون غیر حضوری بزنه . این نکته رو دانش آموز باید دقت کنه که هیچ موقع در آزمون نمیگه دانش آموز عزیز مثلا این سوال را از این قسمت طرح کردم خوب! دانش آموز مغزش شیفت کنه فقط روی اون قسمت وبخادبه سوال پاسخ بده مطالب به صورت کلی وپراکنده هستش و ما باید این رو در منزل تمرین کنیم نباید مطالب رو واسه ی خودمون دسته بندی کنیم که اگر تست سقوط آزاد این مدل رو دیدیم این راه حل رو بریم نباید این کار رو انجام دهیم و بهترین راهکار این است که تست های ترکیبی انجام بدیم که در طول دو هفته و روز قبل از آزمون بخواهیم آزمون غیر حضوری خودمون رو بزنیم درمجموع این کارها به برطرف کردن شک ما کمک می کنه که بسیار موثر است .
این راهکار در ارتباط با سوالات که جای خالی دارد بسیار عالی است و سوالاتی که در ادامه مثال میزنیم مانند در درس دین وزندگی بین متقین و پرهیزگاران یا مثلا بین صوراول و دوم میمونه اینا رو بخایم به چه شکلی پاسخ بدیم دانش آموز بین این دو تا گزینه شک می کنه مخصوصا توی درس هایی که جای خالی دارن مثلا در درس زیست شناسی بسیار زیاد هستش . توی درس شیمی هم این نوع سوالات مشاهده میشه و در درس های عمومی هم که ما هم به کرات این موضوع را می بینیم توی این درسهایی که به این شکل هستن پیشنهادی که ما واستون داریم این هستش که دانش آموز نخاد به گزینه ها نگاه کنه یعنی دانش آموز بخاد بیاد جای خالی را با معلوماتش خودش و بدون نگاه به گزینه ها پر کنه و سپس به گزینه های سوالات نگاه کنه . پس در ارتباط با سوالاتی که جای خالی دارن حتما به گزینه ها نگاه نکنیم و خودمون بخایم سوالات رو درابتدا حل کنیم و بعد وارد گزینه ها بشیم
گفتیم شک مطلق ما جواب نمیدیم ولی شک نسبی رو جواب میدیم برای اینکه شک نسبی مون برطرف بشه میایم سوالات رو مارک دار می کنیم و درخانه بررسی میکنیم که شک نسبی مون برطرف بشه . میایم شرایط آزمون در منزل واسه خودمون شبیه سازی می کنیم واین نکته ای که گفتیم در ارتباط با شک نسبی این است که شک اول خودمون را معمولا جواب بدیم درست از اب درمیاد و برای یک دسته ازد رسها گفتیم درس های تحلیلی ،قسمت های مسئله ای هستن وسوالتشون صفر و یک هستش ما به اونها پاسخ نمیدیم ولی سوال های تحلیلی که سوالاتشون مثل زیست شناسی اگر شک نسبی کردیم که بخایم به اولین سوال خودمون پاسخ بدیم .